Nederlands - Modern Grieks

• De slot «-ν» in de 4de naamval mannelijk en vrouwelijk van het bepaalde en onbepaalde lidwoorden wordt altijd gebruikt voor klinkers en meestal voor de volgende medeklinkers en combinaties: «κ, ξ, π, τ, ψ,μπ, ντ, γκ, τζ en τσ», bijv. de 4de naamval van «η αγάπη» is «την αγάπη» - de geliefde. De «-ν» mag weggelaten worden voor: «β, γ, δ, ζ, θ, μ, ν, λ, ρ, σ, χ en φ» bijv. de 4de naamval van «το νησί» is «το(ν) νησί» - eiland
• Soms kan de laatste klinker van het bepaalde lidwoord of de beginklinker van het erop volgende woord naar keuze worden weggelaten, bijv. «το όνομα» wordt dan «τ'όνομα» - de naam. Dit gebeurt in de 1ste en 4de naamval van het onzijdige enkel- en meervoud.
• Bij het beschrijven van situaties met de voorzetsels op, in, bij en naar, wordt het voorzetsel «σε» ingekort tot «σ'» en samengevoegd met het bepaalde lidwoord tot «στον», «στην», «στα» etc.
• De voorzetsels zijn in het Grieks evenals in het Nederlands, onverbuigbaar. Ze kunnen voor een zelfstandig naamwoorden of persoonlijk voornaamwoorden in de 2de en 4de naamval geplaatst worden, eventueel in combinatie met een lidwoord of bijvoegelijk naamwoord. De belangrijkste voorzetsels zijn «από» en «σε»:
• De regelmatige werwoorden bestaan uit twee groepen t.w. groep A. de eerste vervoeging met de actieve werkwoorden eindigend op «-ω» (in de o.t.t.) en de passieve werkwoorden die op «-ομαι» eindigen en groep B. de tweede vervoeging met de actieve werkwoorden eindigen op «-ώ» of «-άω» en de passieve werkwoorden op «-ιέμαι» en met actieve werkwoorden die eidigen op«-ώ» of «-έω» en de passieve werkwoorden op «-ούμαι», zie werkwoorden - Eerste vervoeging A en werkwoorden - Tweede vervoeging B.
• Het is van belang dat bij het vervoegen van de het werkwoord, de stam of stammen ervan ook worden geleerd, omdat de werkwoorden een zeer complex deel zijn van de Modern Griekse vormleer. Het is daarom belangrijk dat we een onderscheid weten te maken tussen de uitgang van het werkwoord en de stam, zie pagina de stam.

Enkele dagelijks gebruikte uitdrukkingen in het Grieks:

Enkele uitroepen:

Grammatica

Bijvoeglijke naamwoorden

Een bijvoeglijk naamwoord is een woord dat een eigenschap van een naamwoord weergeeft. Dat is meestal een zelfstandig naamwoord. Ze kunnen op twee manieren voorkomen, t.w.:

• Als bijvoeglijke bepaling van een zelfstandig naamwoord. In dit geval komt het in geslacht, vorm en getal overeen met het zelfstandig naamwoord waar het bijhoort.
• Als naamwoordelijk deel van het gezegde. In dit geval wordt het als gezegde gebruikt en komt het in geslacht en getal overeen met het onderwerp.

Het onderwerp is in het laatste geval altijd in de nominatief.

De bijvoeglijke naamwoorden worden verbogen in het Grieks en dienen in geslacht, naamval en in enkel- en meervoud overeen te komen met het zelfstandig naamwoord of voornaamwoord waar ze bij horen.

Het accent blijft de gehele verbuiging op dezelfde lettergreep, met uitzondering van enkele gevallen in de genitief meervoud waarbij het accent verschuift van de derde lettergreep van achter naar de voorlaatste lettergreep.

Bijvoeglijke naamwoorden zijn de basis voor het vormen van de trappen van vergelijking en voor een groot aantal bijwoorden.

Enkele zinnen:

Grieks	Nederlands
01. Τα παλιά δρομάκια της Αθήνας είναι στενά.	De oude straatjes van Athene zijn smal.
02.Η ελληνική γλώσσα είναι δύσκολη.	De griekse taal is moeilijk.
03. Ο όμορφος κήπος είναι .	De prachtige tuin is achter het huis.
04. Ο κήπος πίσω από το σπίτι είναι όμορφος.	De tuin achter het huis is prachtig.
05. Ο καιρός στον Ιανουάριο είναι κρύος.	Het weer in januari is koud.
06. Είναι παιδί με καλή καρδιά.	Hij is een kind met een goed hart.
07. Τα αυγά για πρωινό είναι βραστά.	De eieren voor het ontbijt zijn gekookt.
08. Είναι η τελευταία μας ελπίδα.	Het is onze laatste hoop.
09. Ο αέρας περνάει από τα ανοιχτά παράθυρα.	De wind komt door de open vensters.
10. Ο ουρανός είναι γαλάζιος εδώ το καλοκαίρι.	De lucht is hier blauw in de zomer.

Tekst en uitleg over de zinnen:

Bijwoorden

Bijwoorden kunnen werkwoorden, bijvoeglijke naamwoorden, andere bijwoorden, zelfstandige naamwoorden, getallen en hoeveelheden wijzigen. Een bijwoord geeft extra informatie aan een zin over de begrippen plaats, tijd, wijze, hoeveelheid of getal, ontkenning of bevestiging en twijfel of aarzeling, en zelfs over een hele zin.

Bijwoorden zijn onverbuigbaar en hebben ook trappen van vergelijking, zoals de bijvoeglijke naamwoorden

Er zijn bijwoorden:

type	grieks	nederlands
van plaats	απέναντι	tegenover
	ανάμεσα	tussen
	δίπλα	naast
	εδώ	hier
	εκεί	er, daar
	μακριά	ver
van tijd	αμέσως	onmidelijk
	αργά	laat
	αύριο	morgen
	κιόλας	al, reeds
	νωρίς	vroeg
	σήμερα	vandaag
van manier, wijze	αλλιώς	anderszins
	γρήγορα	snel
	έτσι	zo, dus
	μαζί	samen, tesamen
van hoeveelheid	αρκετά	genoeg, heel
	λίγο	weinig
	λίγο	erg, veel
van bevestiging	ναι	ja
	μάλιστα	zeker, zelfs
van twijfel of aarzeling	ίσως	misschien
	μη(ν)	niet (doen)
van ontkenning	δε(ν)	niet
	όχι	nee

Van elk type bijwoord een voorbeeld:

Grieks	Nederlands
1. Το μαγαζί είναι εκεί.	De winkel is daar.
2. Έλα εδώ αμέσως.	Kom onmiddelijk hier.
3. Μιλούν μαζί.	Zij spreken samen.
4. Διαβάζει πολλά βιβλία.	Hij/zij leest veel boeken.
5. Μάλιστα, αυτό είναι θετικό.	Zeker, dat is definitief.
6. Ίσως θα έρθω στις οκτώ	Misschien kom ik om 8 uur.
7. Δεν το παίρνεις.	Je krijgt het niet.

Volledige uitleg van de bijwoorden.

Er zijn bijwoorden die verkregen zijn van vier verschillende groepen bijvoeglijke naamwoorden. Een van die groepen is die met de uitgang op «-ος, -η, -ο».

Bijwoorden verkregen van bijvoeglijke naamwoorden met de uitgang op «-ος, -η, -ο»

bijwoord	nederlands	bijv. naamw.	nederlands
αργά	laat, langzaam	αργός, -η, -ο	langzaam, traag
δυνατά	sterk, luid	δυνατός, -ή, -ό	sterk, krachtig
χωριστά	afzonderlijk	χωριστίος, -η, -ο	apart
φτηνά	goedkoop	φτηνός, -ή, -ό	goedkoop

Een paar voorveelden in zinnen:

Grieks	Nederlands
1. Ποτέ δεν είναι αργά.	Het is nooit te laat.
2. Μιλούν δυνατά.	Zij spreken luid.
3. Ζούν χωριστά.	Ze leven gescheiden.
4. Αυτό δεν κοστίζεις φτηνά.	Dat komt je duur te staan.

Tekst en uitleg over de bijwoorden verkregen van bijvoeglijke naamworden

In deze les worden de volgende werkwoorden, zelfstandige naamwoorden, voorzetsels, lidwoorden, bijwoorden en bijvoeglijke, persoonlijke- en bezittelijke voornaamwoorden gebruikt, incl. b.g. notities en de bijwoorden in de schema´s, in zinnen gebruikt:

Grieks	Nederlands
	betekenig	woordsoort
διαβάζω	lezen, leren	regelmatig werkwoord met actieve en passieve vormen
έρχομαι	komen, aankomen, inkomen	onregelmatig werkwoord in de passieve vorm
ζω	leven, wonen	regelmatig werkwoord in de actieve vorm
κοστίζω	kosten	regelmatig werkwoord in de actieve vorm
μιλάω, μιλώ	spreken, praten	regelmatig werkwoord met actieve en passieve vormen
περνάω, περνώ	oversteken, voorbijgaan, passeren etc.	regelmatig werkwoord met actieve en passieve vormen
παίρνω	nemen, wegnemen, innemen, opnemem, oprapen, ontvangen, krijgen, stelen, vangen, enz	onregelmatig werkwoord met actieve en passieve vormen
η αγάπη	de liefde	vrouwelijk zelfstandig naamwoord
ο αέρας	de wind	mannelijk zelfstandig naamwoord
η Αθήνα	Athene	vrouwelijk zelfstandig naamwoord
το αυγό	het ei	onzijdig zelfstandig naamwoord
η γλώσσα	de taal, tong	vrouwelijk zelfstandig naamwoord
το δρομάκι	het straatje	onzijdig zelfstandig naamwoord
η ελπίδα	de hoop	vrouwelijk zelfstandig naamwoord
ο Ιανοθάριος	januari	mannelijk zelfstandig naamwoord
ο καιρός	het weer	manneljk zelfstandig naamwoord
το καλοκαιρι	de zomer	onzijdig zelfstandig naamwoord
η καρδιά	het hart	vrouwelijk zelfstandig naamwoord
το νησί, η νήσος	het eiland	vrouwelijk zelfstandig naamwoord
ο ουρανός	de hemel, lucht	mannelijk zelfstandig naamwoord
το παιδί	het kind	onzijdig zelfstandig naamwoord
το όνομα	de naam	onzijdig zelfstandig naamwoord
το παράθυρο	het venster	onzijdig zelfstandig naamwoord
το πρωινό	het ontbijt	onzijdig zelfstandig naamwoord
για	voor,om, ongever, tot	voorzetsel
μας	onze	bezittelijk voornaamwoord
αυτό	dat, het	aanwijzend voonaamwoord, persoonlijk voornaamwoord
απέναντι	tegenover	bijwoord
πίσω	achter	bijwoord
ποτέ	nooit	bijwoord
πώς	hoe	adverb
τόσο	dus, zo, zoveel	bijwoord
ανοιχτός, -η, -ο	open	bijvoeglijk naamwoord
βραστός, -η, -ο	gekookt	bijvoeglijk naamwoord
γαλάζιος, α, -ο	blauw	bijvoeglijk naamwoord
ελληνικός, -η, -ο	grieks	bijvoeglijk naamwoord
κρύος, -α, -ο	koud	bijvoeglijk naamwoord
παλιός, -α, -ο	oud	bijvoeglijk naamwoord
σωστός, -η, -ο	juist, correct	bijvoeglijk naamwoord
τελευταίος, -α, -ο	laatste	bijvoeglijk naamwoord
θα	(zal)	partikel van de toekomstige tijd

Enkele zinnen hiermee gevormd zijn:

Grieks	Nederlands
1. Έχουμε ένα σπίτι μακριά από την Αθήνα.	We hebben een huis ver van Athene.
2. Σήμερα είναι καλός καιρός εδώ.	Vandaag is het mooi weer hier.
3. Παίρνουμε το ποδήλατο στο σχολεί.	We nemen de fiets naar school.
4. Ζουν δίπλα σε ένα μαγαζί.	Zij wonen naast een winkel.
5. Δεν μιλάμε μαζί.	We spreken niet samen.
6. Πώς τα περνάς;	Hoe gaat het met je?
7. Είμαι αρκετά καλά.	Ik ben redelijk okay.
8. Τα παράθυρα είναι ανοιχτά και ο αέρας περνάει.	De vensters zijn open en de wind komt er door
9. Τώρα μάλιστα.	Tot hier (en niet verder)!
10. Τον Ιανουάριο είναι πολύ κρύο στην Ολλανδία.	In januari is het gerg koud in Holland.
11. Έρχεται γρήγορα.	Hij/zij komt snel.
12. Το βιβλίο δεν κοστίζει τόσο πολύ.	Het boek kost niet zo veel.
13. Μην το κάνεις αυτό, δεν είναι σωστό.	Doe dat niet, het is niet juist
14. Ερχόμαστε στις οκτώ.	We komen om 8 uur
15. Το διαβάζει έτσι κι αλλιώς.	Hij/zij leest het zo wie zo.
16. Απέναντι από τα σπίτια είναι ο δρόμος.	Tegenover de huizen is de straat.
17. Παίρνει ότι είναι δικό μας.	Hij/zij neemt wat van ons is.
18. Τώρα ξέρεις τι περνάω.	Nu weet je wat ik doormaak.
19. Κοστίζει πολύ αυτό.	Dat kost veel
20. Zει με το φίλο της.	Ze woont met haar vriend

De onvoltooid tegenwoordige tijd in de aantonende wijs van het werkwoord «διαβάζω».

• In zin 15 is de 3de persoon enkelvoud van «διαβάζω» gebruikt. Het is een regelmatig werkwoord, dat hetzelfde vervoegd wordt als «αγοράζω» (les 1).

De onvoltooid tegenwoordige tijd in de aantonende wijs van het passieve werkwoord «έρχομαι».

• «έρχομαι» is een onregelmatig passief werkwoord. Het wordt gebruikt in zin 11, in de 3de persoon enkelvoud en in zin 14, in de 1ste persoon meervoud. Het wordt in tal van uitdrukkingen gebruikt, letterlijk en figuurlijk.

De onvoltooid tegenwoordige tijd in de aantonende wijs van het actieve werkwoord «ζω».

• Het werkwoord «ζω» is een regelmatig actief werkwoord. Het is gebruikt in zin 4 in de 3de persoon meervoud en in zin 20 in de 3de persoon enkelvoud. In dezelfde zin is «το φίλο της» het lijdend voorwerp en staat dat mede door het voorzetsel «με» in de accusatief (4de nl).

De onvoltooid tegenwoordige tijd in de aantonende wijs van het actieve werkwoord «κοστίζω».

• «κοστίζω» is tweemaal gebruikt, in zin 12 en in zin 19, beiden in de 3de persoon enkelvoud. «κοστίζω» is een regelmatig actief werkwoord.

De onvoltooid tegenwoordige tijd in de aantonende wijs van het werkwoord «μιλάω, μιλώ».

• «μιλάω, μιλώ» is een maal gebruikt, in zin 5 in de 1ste persoon meervoud. Het is een regelmatig werkwoord met een actieve en passieve vorm.

De onvoltooid tegenwoordige tijd in de aantonende wijs van het werkwoord «περνάω, περνώ».

• «περνάω, περνώ» is driemaal gebruikt, in zin 6 in de 2de persoon enkelvoud, in zin 8 in de 3de persoon enkelvoud en in zin 18 in the 1st persoon enkelvoud. Het is een regelmatig werkwoord met een actieve en passieve vorm.

De onvoltooid tegenwoordige tijd in de aantonende wijs van het werkwoord «παίρνω».

• «παίρνω» is tweemaal gebruikt, in zin 3 in de 1st persoon meervoud en in zin 17 in the 3de persoon enkelvoud. Het is een onregelmatig werkwoord met een actieve en passieve vorm. «παίρνω» is een werkwoord met veel betekenissen, daarom nog een paar voorbeelden met het gebruikt ervan:

Greek	Nederlands
με παίρνει να κάνω κάτι	in staat zijn iets te doen
να πάρει	verdorie, verdomme
τον παίρνω	indutten